Waarde

Waarde is een objectief getal dat betekenis geeft aan een grootheid.
Elke grootheid bestaat uit een naam, een waarde en een eenheid. Voorbeeld: De grootheid lengte, heeft de naam meter met symbool m en de eenheid voor lengte is gelijk aan de afstand die het licht in vacuüm aflegt in een tijdsinterval van 1/299 792 458 seconde. De eenheid geeft betekenis aan het getal dat de waarde weergeeft (vaak wordt de eenheid aangeduid als de dimensie). De hoeveelheid waarde is onafhankelijk van de voorgeschiedenis. De totale hoeveelheid waarde in een gesloten systeem is gelijk. Zo is Waarde, net als energie, onderling uitwisselbaar.

Waarde is een samengestelde eenheid dat bestaat uit een objectief getal (g) en een subjectieve beoordeling door een persoon, de menselijke maat. De menselijke maat is een getal door mensen gegeven aan materiële objecten en artefacten, maar ook aan immateriële zaken. De menselijke maat is een psychologische variabele in een theorie of model. In de economie is het een economische toestandsfunctie.

Waarde ontstaat door meting. Een fenomeen dat we kennen uit de kwantum mechanica. Maar wat is in dat geval de meting? De meting vindt plaats wanneer waarde in aanraking komt met de menselijke maat.

Waarde = subjectiviteit x objectiviteit. 

Waarde kunnen we zien als de uitkomst van de begrippen:
Objectief: Een feit is objectief als het onafhankelijk is van de mening van een persoon, als er geen interpretatie bij nodig is. voorbeeld: Een getal dat kan worden toegekend aan een eigenschap van een zaak en
Subjectief: de beoordeling van een zaak door een persoon.

Voorbeelden: Het school rapport is de subjectieve beoordeling van de leerling door de leraar en komt tot uitdrukking in het schoolrapport. De ranking van een onderneming is de subjectieve beoordeling van een bedrijf en komt tot uitdrukking in een ranking. Google ranking voor een website is de subjectieve beoordeling door een persoon.

Eenheid voor waarde

Omdat waarde op zichzelf een ongrijpbaar begrip is, is de mensheid al vroeg op zoek gegaan naar een eenheid voor waarde, dit in lijn met natuurkundige verschijnselen, om waarde meetbaar te maken. Vrijwel alle tastbare goederen zijn weleens gebruikt om als eenheid te fungeren. Goud en zilver hebben het relatief lang uitgehouden, maar waarde is geen ding.

Waarde zoekt naar een eenheid. 

Het ontbreken van die eenheid houdt waarde verborgen en is het onmogelijk waarde te meten.

Dwaze gedachten

• Het idee dat we waarde kunnen meten met geld. Het zet de deur open voor gevaarlijke financiële goocheltrucs en voort ons van crisis naar crisis. Waarbij we telkens de goochelaars ontmaskeren.

Waarde in wetenschappelijke context

Veel begrippen uit de natuurkunde zijn subjectief. Tijd, temperatuur, gewicht, lengte zijn subjectieve begrippen. Toen er nog geen maat voor tijd was was het aannemelijk dat men het dag nacht ritme als uitgangspunt nam. Om de lengte vast te stellen gebruikte men ledematen zoals de duim, voet en arm. Door lengte en tijd te definiëren kunnen ze vermenigvuldigt worden met een objectief getal waardoor de waarde voor lengte en tijd ontstaat.

Voor de waardebepaling van subjectieve verschijnselen is het hebben van een eenheid cruciaal. In de natuurwetenschap is het hebben van een eenheid voor subjectieve onderwerpen essentieel om wetenschap te bedrijven. In de natuurkunde bestaat er brede consensus dat er geen invloed van de mens is op een eenheid als lengte en tijd. Het zijn onpersoonlijke natuurverschijnselen.

Hoe anders is dat bij b.v economie en geesteswetenschappen. Waarde in een natuurkundige context heeft een andere eenheid dan waarde in de sociale wetenschap.

In de sociale wetenschap bestaat er geen consensus over een eenheid voor waarde.

Toch kennen we daar een scala aan aan waarden:

• sociale waarden,
• persoonlijke waarden.
• geestelijke waarde.
• maatschappelijke waarde
• landschappelijke waarde
• Culturele waarde
• Menselijke waarde
• Economische waarde

enz.

De komst van de verenigde naties maakt het mogelijk om afspraken te maken over zaken dat het persoonlijk overstijgt.

Economische waarde

Het ontbreken van een eenheid voor waarde maakt economieën tot een prooi van machthebbers. Het ontbreken van een eenheid voor waarde vormt een belangrijke bron van twist en onrust.

Zie ook

• Waarde (sociale wetenschappen)
• Waarde is een van de constructen in het onderzoek, naar de waarde van van gratis.